" သၾကၤန္အေၾကာင္း သိေကာင္းစရာ "
" သၾကၤန္အေၾကာင္း သိေကာင္းစရာ "
သၾကၤန္ပြဲေတာ္ ဟူသည္ ျမန္မာျပည္အပါအ၀င္ အေရွ႕ေတာင္အာရွေဒသ၏ နွစ္သစ္ကုိ ၾကဳိဆုိသည့္အေနအားျဖင့္ က်င္းပသည့္ ပြဲေတာ္တခု ျဖစ္သည္။ "ကူးေျပာင္းျခင္း၊ ေျပာင္းေရႊ့ျခင္း" ဟု အဓိပၸါယ္ရေသာ ပါဠိဘာသာ "သကၤႏၲ"၊ သကၠတဘာသာ "သၾကၤႏၲ" တုိ႔ကုိ တုိက္ရုိက္ ျမန္မာမႈ႔ျပဳ၍ "သၾကၤန္" ဟု ေခၚဆုိၾကျခင္း ျဖစ္ပါ၏။
သကၠတဘာသာစကားကေန ဆင္းသက္လာတဲ့ သကၤႏၲ စကားလံုးဟာ သက္ဆိုင္ရာ ေဒသေန ျပည္သူေတြရဲ႕ ၀န္းက်င္အေျခအေနေပၚမွာ မူတည္ၿပီး ကြဲျပားျခားနားမႈ ရွိခဲ့တာကုိလည္း ေတြ႔ရပါတယ္။ ျမန္မာတုိ႔ရဲ႕သႀကၤန္၊ ထုိင္းတုိ႔ရဲ႕ ဆြန္ကရန္ (Song Kran)၊ ကေမာၻဒီးယား ခ်ဳိခ်နန္သေမး (Chol Chnam Thmey)၊ လာအုိတုိ႔ရဲ႕ ဘီးမုိင္ (Bpee Mai) နဲ႔ တ႐ုတ္ႏုိင္ငံ ယူနန္ျပည္နယ္ ဒုိင္ လူမ်ဳိးတုိ႔ရဲ႕ ေရသဘင္ပြဲ
ဆုိတဲ့ ႏွစ္သစ္ကူး ပြဲေတာ္တုိ႔ဟာ တစ္ခုတည္းေသာ ရင္းျမစ္က ဆင္းသက္လာခဲ့တဲ့ ပြဲေတာ္မ်ား ျဖစ္ပါေတာ့တယ္။
သၾကၤန္အက်ဥ္း ဆုိလုိရင္း
အက်ဥ္းအားျဖင့္ေတာ့ အခ်င္း ယူဇနာ ၅၀၊ လံုးဝန္း ယူဇနာ ၁၅၀ ရွိၿပီး အတြင္းဘက္ကား ေ႐ႊ၊ အျပင္ဘက္ ကား ဖလ္သားအတိနဲ႔ၿပီးေသာ ‘ဘာဏုရာဇာ’ မည္တဲ့ တနဂၤေႏြၿဂိဳဟ္မင္းဟာ နဝင္းတစ္လံုးမွေနၿပီး နဝင္း တစ္လံုးဆီ၊ နကၡတ္တစ္လံုးမွ နကၡတ္တစ္လံုးဆီ၊ တစ္ရာသီမွ တစ္ရာသီသို႔ အစဥ္လိုက္ ေျပာင္းေ႐ႊ႕ျခင္းကို အစြဲျပဳလို႔ သႀကၤန္ေခၚဆိုေၾကာင္း ေလာကီက်မ္းမ်ားအရ သိခဲ့ရပါတယ္။ ဒီိေတာ့ သၾကၤန္ဆုိတာ ေျပာင္းလဲျခင္း၊ ေျပာင္းေရႊ႕ျခင္းလုိ႔ အက်ဥ္းအားျဖင့္ မွတ္ယူနုိင္ပါတယ္။
သၾကၤန္ အက်ယ္ သိမွတ္ဖြယ္
သၾကၤန္ရဲ႕ အဓိပၸါယ္ကုိ အက်ဥ္းမွ်ျဖင့္ သေဘာေပါက္ နားလည္ဖုိ႔ မလြယ္ကူဘူး ထင္မိပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ အက်ယ္ခ်ဲ႕ ေလ့လာၾကည့္တဲ့အခါမွာေတာ့ ဤသုိ႔ အက်ယ္အားျဖင့္ ေလ့လာသိရွိ မွတ္သားခဲ့ရပါတယ္။
ဤကမာၻေျမၾကီးသည္ ေနကုိ ဗဟုိျပဳ၍ မိႆရာသီမွ စ၍ ျပိႆ၊ ေမထုန္၊ ကရက႗္၊ သိဟ္၊ ကန္၊ ျဗိစၧာ၊ ဓႏု၊ မကာရ၊ မိန္ ဟူေသာ ၁၂ ရာသီခြင္တုိ႔သုိ႔ အစဥ္လုိက္ကူးေျပာင္း လွည့္ၿပီးေနာက္ ရက္ေပါင္း ၃၆၅ ရက္၊ ၆ နာရီ၊ ၁၂ မိနစ္၊ ၃၇ စကၠန္႔ ျပည့္ေသာအခါ မိႆရာသီ အစျဖစ္တဲ့ အႆ၀နီ နကၡတ္ ပထမပတ္သုိ႔ စတင္၀င္ေရာက္ပါတယ္.. ယင္းသုိ႔ ရာသီခြင္တပတ္လည္ ၀င္ေရာက္စအခ်ိန္ကုိ ရာသီတခုမွ ရာသီတခုသုိ႔ ကူးေျပာင္းေသာေၾကာင့္ "သၾကၤန္" က်သည္ဟု ေခၚဆုိပါတယ္။
စူဠ မဟာ သၾကၤန္အခါ
တႏွစ္မွာ န၀င္းအေရအတြက္ ၁၀၈ န၀င္းျဖစ္၍ သၾကၤန္ ၁၀၈ ၾကိမ္၊ နကၡတ္ ၂၇ လုံး ျဖစ္၍ သၾကၤန္ ၂၇ ၾကိမ္၊ ရာသီ ၁၂ ခုျဖစ္၍ သၾကၤန္ ၁၂ ၾကိမ္ က်သည္၊ ၁၂ၾကိမ္ ကူးေျပာင္း သည္ဟု ဆုိႏုိင္ပါတယ္။ ဒါေပမဲ့ ယင္း ကူးေျပာင္းျခင္း သုိ႔မဟုတ္ သၾကၤန္က်ျခင္း တုိ႔မွာ"သာမည ကူးေျပာင္းျခင္း" ျဖစ္၍ "အငယ္စား- စူဠသၾကၤန္" တုိ႔သာ ျဖစ္ေနသည့္အတြက္ လူတုိ႔က အေလးအနက္ မထားမၾကပါဘူး။ ျဂဳိဟ္အေပါင္းတုိ႔၏ မိခင္ျဖစ္ေသာ တနဂၤေႏြျဂဳိဟ္ကုိသာ အေလးဂရုျပဳ ကာျဖင့္ ႏွစ္၊ လ၊ ရက္တုိ႔ကုိ မွတ္သားၾကေသာေၾကာင့္ တနဂၤေႏြျဂဳိဟ္ ေျပာင္းေရႊ႕ကူးေျပာင္းျခင္းကုိသာလွ်င္ "သၾကၤန္" ဟု ၎၊ "သၾကၤန္ၾကီး- မဟာ သၾကၤန္" ဟု ၎ အေလးအျမတ္ျပဳ မွတ္သားလ်က္ သၾကၤန္ပြဲေတာ္ကုိ ဆင္ႏႊဲက်င္းပၾကပါတယ္ ။ ထုိ႔ေၾကာင့္ ဧျပီလအစပုိင္း သုိ့မဟုတ္ အဆုံးပုိင္းရက္မ်ားတြင္ျဖစ္ေစ၊ ေမလ၊ ဇြန္လ၊ ဇူလုိင္လ မ်ားတြင္ျဖစ္ေစ က်င္းပေလ့ ရွိၾကေသာ အေနာက္ႏုိင္ငံမ်ားေန ျမန္မာတုိ႔၏ သၾကၤန္ပြဲမ်ား သည္ "မဟာသၾကၤန္ပြဲ" မဟုတ္ဘဲ "စူဠသၾကၤန္ပြဲ" မ်ားသာ ျဖစ္သည္ဟု သတိျပဳ နားလည္ရမည္ျဖစ္ပါတယ္။
သၾကၤန္ ၾကဳိ..အက် ...အယူ အဆ
တာ၀တိ ံသာနတ္ျပည္မွ သိၾကားမင္းသည္ သၾကၤန္က်ခ်ိန္မွာ လူ့ျပည္သုိ႔ ေခတၱခဏ ဆင္းလာေလ့ရွိတယ္။ သိၾကားမင္း လူ႔့ျပည္ဆင္းခ်ိန္သည္ "သၾကၤန္က်ခ်ိန္" ျဖစ္၍...မဆင္းမီ တရက္အလုိ သိၾကားမင္းကုိ ၾကဳိဆုိေသာ ေန႔ကုိေတာ့ "သၾကၤန္အၾကဳိေန႔" ဟု ေခၚဆုိၾကတယ္ ဟု ယူဆ ေဖၚျပေလ့ရွိပါတယ္။
သၾကၤန္က်ရက္ ဤသုိ႔တြက္
အၾကမ္းဖ်င္းအားျဖင့္ သၾကၤန္က်မည့္ရက္ကုိ အလြယ္တကူ သိႏုိင္ေသာ နည္းမွာ လြန္ခ့ဲေသာႏွစ္ သၾကၤန္ အတက္ရက္မွ စ၍ ေရတြက္လွ်င္ ၃၆၄ ရက္ေျမာက္ေန႔သည္ ယခုေရာက္ဆဲ ႏွစ္၏ သၾကၤန္အက် ေန႔ပင္ ျဖစ္ပါတယ္။ အတိအက်အားျဖင့္ လြန္ခ့ဲေသာႏွစ္ သၾကၤန္က်ေသာေန႔ ရက္အခ်ိန္မွ ၃၆၅ ရက္၊ ၆ နာရီ၊ ၁၂ မိနစ္ ၃၇ စကၠန္႔ ျပည့္ေသာအခ်ိန္ေန႔ရက္သည္ ယခု ေရာက္ဆဲႏွစ္၏ သၾကၤန္အက်ေန႔ ျဖစ္ပါတယ္။
ျမန္မာသၾကၤန္ပြဲေတာ္မ်ား အစ ...ပုဂံေခတ္က
ေရွးမွတ္တမ္းမ်ားအရ ေရကစားပြဲေတာ္ကုိ ပထမဆုံး စတင္ခဲ့သည့္ ဘုရင္မွာ ပုဂံေခတ္ နရသီဟပေတ့မင္းလက္ထက္တြင္ ဟု သိရပါတယ္။ ထုိမင္းသည္ ေရကစားပြဲေတာ္တြင္ သူ၏မိဖုရား ေစာလုံကုိ အရွက္ကြဲေအာင္ စေနာက္မိခဲ့သျဖင့္ ေစာလုံမွ ထမင္းပြဲတြင္ အဆိပ္ထည့္ကာ လုပ္ၾကံသည္အထိ ျဖစ္ခဲ့ပါေတာ့တယ္။ အခ်ိန္မွီ သိရွိသျဖင့္ ဘုရင့္အသက္မေသခဲ့ေသာ္လည္း မိဖုရားေစာလုံကုိေတာ့ မီးက်ီးခဲ ရဲရဲတြင္ မီးကင္သတ္ေစခဲ့ပါတယ္။ သၾကၤန္ အစ၏ ေၾကကြဲစရာ မွတ္တမ္းေလးတစ္ခုဟုသာ ဆုိပါရေစ....။
ေရွာင္ၾကဥ္ဖြယ္ရာ အျဖာျဖာ
ဟုိးတစ္ခ်ိန္က ေရွးပညာရွိႀကီးေတြဟာ အတာႏွစ္ဦးမွာ ေရွာင္ၾကဥ္ရမယ့္ ဓေလ့တခ်ိဳ႕ မွတ္သားဖြယ္ ေဖာ္ထုတ္သြားခဲ့တာကုိ သတိရဆင္ျခင္ရမွာ ျဖစ္ပါတယ္။ အဲဒါေတြကေတာ့ အတာသႀကၤန္အခါတြင္
႐ုဒံ = ငုိေၾကြးျခင္းကုိ ေသာ္၎၊
ေမထုနၪၥ = ေမထုံမွီဝဲျခင္းကုိ ေသာ္၎၊
မံသံ = ဟင္းမ်ဳိးစိမ္းကုိ ဝယ္စားျခင္းမွ ေသာ္၎၊
သူရ = ေသရည္ေသရက္ေသာက္ျခင္းကုိ ေသာ္၎၊
ေကာေဓာစ = အမ်က္ထြက္ျခင္းကုိ ေသာ္၎၊
႐ုဓံ = ေသြးထုတ္ျခင္းကုိ ေသာ္၎၊
ေတလိကံ = ေဆးဆီလိမ္းျခင္းကုိ ေသာ္၎၊
နေကရ- မျပဳရာ၊ မေရာင္းအပ္။ ဣမာနိဒသ ကမၼာနိ- ဤသုိ႔ဆယ္ပါးေသာအမႈတုိ႔ကုိ၊ သေကၠာပိ-
သိၾကားမင္း ေသာ္၎၊ ပရိဇၨေယ-ဖဲၾကဥ္ရာ၏။
ျမန္မာသက္သက္အေနျဖင့္ ေဖၚျပရမူ
(၁) ငုိေၾကြးျခင္း၊ ပူေဆြးျခင္း။
(၂) လိင္ဆက္ဆံျခင္း။
(၃) သူတပါးအသက္သတ္ျဖတ္ျခင္း။
(၄) အရက္၊ မူးယစ္ေဆး၀ါး သုံးစြဲျခင္း။
(၅) စိတ္ဆုိးျခင္း၊ ခုိက္ရန္ျဖစ္ျခင္း။
(၆) ေသြးေဖာက္၊ ေသြးထုတ္ျခင္း။
(၇) ဆီလိမ္း၊ ေဆးလိမ္းျခင္း။
(၈) သစ္ပင္ခုတ္ျဖတ္ျခင္း၊ ထင္းခုတ္ျခင္း။
(၉) ကုန္ပစၥည္း၀ယ္ယူသုိေလွာင္ျခင္း။
(၁၀) ကုန္ပစၥည္းေရာင္းခ်ျခင္း၊ ဆုိင္ထြက္ျခင္း တုိ႔ ျဖစ္ပါတယ္...။
ထုိ (၁၀) ပါးေသာ အမႈ႔တုိ႔ကုိ မၾကဥ္ေရွာင္ေသာ သူတုိ႔အား နတ္သိၾကားမင္းတုိ႔သည္ ေခြးသေရေပၚတြင္ မွတ္တမ္းသြင္းကာ မေကာင္းေသာၾကည့္ျခင္းျဖင့္ လူဆုိးစာရင္းသြင္း မွတ္တမ္းတင္ျခင္း ခံရတယ္လုိ႔ မွတ္သားရပါတယ္....။ ဒါေၾကာင့္ ပ်ိဳ႕ကဗ်ာေတြမွာ
”မဂၤလာစကား၊ လကၤာၾကားအံ့၊ ေၾကာ္ၾကားစုံေစ၊ သႀကၤန္ေန႔၌ မေတြ႔ေဝးစြာ၊ ေရွာင္ကုန္ရာသား၊ မသာႏွလုံး၊ ညႇိဳးခ်ဳံးစုိးရိမ္၊ မၿငိမ္ပူေဆြး၊ ငုိေၾကြးကုန္ထ၊ ကာမအရွာ၊ ေမထုနာႏွင့္ ပါဏာသတ္ပုတ္၊ ေသာက္ထုတ္ရက္မ၊ မ်က္ထြက္မာန၊ ပဋိယႏွင့္ ေဒါသမလြတ္၊ ဆီပြတ္လိမ္းဆင္၊ သစ္ပင္ခုတ္ျဖတ္၊
သတ္ခတ္တုန္ေရွာင္၊ အေရာင္းအဝယ္၊ ဤတစ္ ဆယ္ကုိ၊ လူ႔ဝယ္ နတ္ခြင္၊ လူလုိစင္ထား၊ ျမင္းမုိရ္ဖ်ားဝယ္၊ သိၾကားေသာ္မွ၊ မျပဳရရာ၊ က်မ္းလာေသာအား၊ လကၤာၾကားသည္။ ဤကား သႀကၤန္အလုိတည္း” အဲသလုိစပ္ဆုိ ထားခဲ့ပါတယ္။ ဒါေၾကာင္႔ သၾကၤန္အတြင္းမွာ မေကာင္းေသာ အျပဳအမူ အေျပာအဆုိ အၾကံစည္ေတြကုိ ေရွာင္ၾကဥ္ရပါတယ္။
သၾကၤန္ခ်ိန္ခါ ျပဳဖြယ္ရာမ်ား
"မဟာသၾကၤန္" ႏွင့္ တြဲဖက္၍ "အတာ" ဟူေသာ ေ၀ါဟာရ၊ "အတာစား" ဟူေသာ ေ၀ါဟာရ တုိ႔ကုိ ေျပာဆုိ သုံးစြဲေနတာကုိ ေတြ႔ရပါမယ္။ "အတာ" ဟူသည္ ေလာကီအလုိ ဒဏ္သင့္ျခင္း ျဖစ္သည္။ တနည္းအားျဖင့္ "အႏ ၱ-အဆုံး" ဟူေသာ ပါဠိပုဒ္မွ "အတာ" ျဖစ္လာသည္ဟုလည္း ၾကံဆၾကပါတယ္။ ယင္းအလုိအားျဖင့္ "အတာ" ဟူသည္ "ေနာက္ဆုံး ကာလ၊ အက်ပုိင္း ကာလ" ကုိ ဆုိလုိပါတယ္
အတာရက္ကုိ ဤသုိ႔ဆုိ
"အတာရက္" မွာ သၾကၤန္ အတက္ရက္ ျဖစ္၏။ ႏွစ္တႏွစ္၏ ေနာက္ဆုံးရက္ပင္ ျဖစ္တယ္။ သၾကၤန္အတက္ရက္ႏွင့္ ေမြးေန႔ တုိက္ဆုိင္သူမ်ားသည္ "အတာသင့္" သူမ်ား ျဖစ္လာပါတယ္္။ ဒါကုိပင္ အတာစားသည္ဟု ေျပာဆုိ သုံးစြဲေနၾကပါေသးတယ္။
အတာစားသည့္ ေန႔နံသားသမီးတုိ႔သည္ အတာတက္မည့္ အခ်ိန္အတိအက်တြင္ "အတာစား" ရပါတယ္္။ "အတာစား" ဟူသည္ အတာတက္ခ်ိန္မွာ ေကာင္းမြန္သန္႔ရွင္းစြာ ၀တ္စားဆင္ယင္လွ်က္ အေရွ႕ေတာင္အရပ္သုိ႔ မ်က္ႏွာမူကာ ပူေဇာ္ရုိေသထုိက္သူမ်ားကုိ လွဴဖြယ္ ပစၥည္းတုိ႔ျဖင္႔ ဆက္ကပ္ျခင္း စသည္ျဖင့္ ေဖၚျပထားတာေတြ ေလ့လာ ဖတ္ရႈ႔ရပါတယ္။
အတာစားျခင္းအက်ဳိး အမ်ဳိးမ်ဳိး
အတာစားျခင္း၏အက်ဳိးကား----- အတာပုည၊ ကုသလကုိ၊ ျပဳၾကကုန္ေသာ၊ အမ်ဳိးသား၊ အမ်ဳိးသမီးတုိ႔သည္ "အတာကမၼံ ကေရာႏၲႆ မဟာေဘာဂံ မဟာသုခံ မဟပၹလံ စတုဒၵိသံ ေ၀ရီေဇယ်သုမဂၤလံ" ဟု ေရွးပညာရွိတုိ႔ ေရးဖြဲ႔ခဲ့သည္နွင့္ အညီ ထုိက့ဲသုိ႔ ရတနာသုံးပါး စသည္တုိ႔အား လွဴဒါန္းပူေဇာ္ၾကေသာ သူတုိ႔သည္ ေကာင္းက်ဳိးခ်မ္းသာ မဂၤလာတရား ျပန္႔ပြား တုိးတက္ ျပည့္စုံ ကုန္ရာသည္။" ဟု မွတ္သားရဖူးပါတယ္..။
အတာအုိး အတာပန္း
အတာအုိးကို သၾကၤန္ကုိ ေစာင့္ၾကဳိသည့္အေနျဖင့္ သၾကၤန္မက်ခင္ ၾကဳိတင္ျပင္ဆင္ရသည္။ (၇) ရက္ သားသမီးတုိ႔အတြက္ ရည္ရြယ္၍ ပန္း ၇ မ်ဳိးျဖစ္ေစ၊ အညြန္႔ ၇ မ်ဳိးျဖစ္ေစ ေရျပည့္အုိးမွာ ထည့္ၾကေလ့ရွိပါတယ္။ စာေရးသူတုိ႔ အညာနယ္မွာေတာ့ သၾကၤန္က်သည္ႏွင့္ တျပဳိင္နက္ အတာအုိးမွေရကုိ သြန္၍ သၾကၤန္ပန္း၊ သၾကၤန္ အညြန့္တုိ႔ကုိ အိမ္ဦး ၀င္းထရံ စသည္တုိ႔၌ ထုိးစုိက္ကာ နွစ္သစ္မွာ ေဘးရန္္ကင္းကြာ ကုိယ္စိတ္နွစ္ျဖာ က်န္းမာ ခ်မ္းသာဖုိ႔ ဆုေတာင္း ဆုယူျပဳေလ့ရွိပါတယ္ .။
ဦးေခါင္းေဆးမဂၤလာ ျပဳလုပ္ၾကျခင္း
သၾကၤန္ ေရာက္ျပီဆုိပါလ်ွင္ အစဥ္အလာအားျဖင့္ ဦးေခါင္းေဆး မဂၤလာကုိလည္း ျပဳလုပ္ေလ့ ရွိၾကပါတယ္။ သၾကၤန္ ဟူသည္ ဗသွ်ဴသၾကၤန္၊ အာရာမသၾကၤန္၊ သမႏၲသၾကၤန္ ဟု ၃ မ်ဳိးရွိပါတယ္။
ဗသွ်ဴ သၾကၤန္ျဖစ္က သၾကၤန္မ၀င္မီ ဦးေခါင္းေဆး ၾကရသည္။
အာရာမသၾကၤန္ျဖစ္က သၾကၤန္၀င္ဆဲမွာ ဦးေခါင္း ေဆးၾကရသည္။
သမႏၲသၾကၤန္ျဖစ္က သၾကၤန္က်ျပီး ၂၄ မိနစ္မွာ ဦးေခါင္းေဆးၾကရသည္။
(သမႏၲသၾကၤန္ျဖစ္က တနာရီလြန္မွ ဦးေခါင္း ေဆးၾကရသည္ဟုလည္း ပညာရွင္တုိ႔ ဆုိၾကပါ၏။)
သၾကၤန္ အမ်ဳိး အစား ၁၂ မ်ဳိးဟုလည္း သုေတသန သရုပ္ျပ အဘိဓာန္မွာ ေတြ႔ရ၏။
ေရွးျမန္မာတုိ႔သည္ မိမိတုိ႔၏ ကုိယ္အဂၤါတြင္ အျမင့္ျမတ္ဆုံးျဖစ္ေသာ ဦးေခါင္းတြင္ ႏွစ္ေဟာင္းက ကပ္ျငိစြဲ က်န္ေနေသာ အညစ္အေၾကးမ်ား ႏွစ္သစ္သုိ႔ ဆက္လက္ မပါရွိေစရန္ ရည္ရြယ္ခ်က္ျဖင့္ ဦးေခါင္းေဆးမဂၤလာ ျပဳခ့ဲၾကျပီး အတိတ္ေကာင္းယူကာ ကုိယ္စိတ္သန္႔ရွင္းမႈကုိ အက်ဳိးျပဳရာ ေရာက္သည္ဟု ယူဆခ့ဲ ၾကပါတယ္။ ဦးေခါင္းေဆးမဂၤလာျပဳလုပ္ေသာေၾကာင့္ အက်ဳိးရပုံကုိ သၾကၤန္စာမ်ားတြင္ ေအာက္ပါအတုိင္း ေဖာ္ျပထားတာကုိ ဖတ္ရႈ႕ မွတ္သားရဘူးပါတယ္။
"ဦးေခါင္းေဆးရေသာအက်ဳိးကား---သကၤေႏၲ၊ သၾကၤန္ဟု ေခၚဆုိအပ္ေသာ တနဂၤေႏြၿဂဳိဟ္မင္းသည္
ပုဏၰေမ၊ အံသာ (၃၆၀) ရသျဖင့္ တဘဂဂဏျပည့္၍ မိန္ရာသီ အ၀သာန္ န၀င္းမွ မိႆ ရာသီ အာဒိန၀င္း
သုိ႔ ေျပာင္းခ့ဲသည္ရွိေသာ္။ ကၠူဓ၊ ဤ လူ့ျပည္၌။ မာဏ၀ါ၊ သတၱ၀ါဟုေခၚေ၀ၚ အပ္ကုန္ေသာ။ မႏုဇာ၊
လူအေပါင္း တုိ႔သည္။ သိရာ၊ ဦးေခါင္းေဆးကုန္ရာ၏။
ေတသံ၊ ထုိဦးေခါင္း ေဆးကုန္ေသာ သူတုိ႔အား။ သတၱဘာဂီ၊ ခုႏွစ္ႏွစ္ကျဖစ္ကုန္ေသာ။ ေရာဂီ၊ အနာမ်ဳိးတုိ႔သည္။ ၀ိနာေသယ်ဴံ၊ ကင္းေပ်ာက္ကုန္ရာ၏။ သုခဘာဂီ-ခ်မ္းသာျခင္း၏ အဘုိ႔ ျဖစ္ကုန္ေသာ။ သတ သဟႆာနိ၊ တသိန္းေသာ အက်ဳိးတုိ႔သည္။ ဘေ၀ယ်ဴံ၊ ျဖစ္ကုန္ရာ၏။"
ဤအထက္ေဖၚျပပါအတုိင္း နွစ္သစ္မွာ ေကာင္းက်ဳိး က်က္သေရ မဂၤလာအေပါင္းနဲ႔ ျပည့္စုုံရေအာင္
သၾကၤန္ကာလမ်ားမွာ ဦးေခါင္းေဆး မဂၤလာမ်ား ျပဳလုပ္ရျခင္းျဖစ္တယ္လုိ႔ နားလည္ရပါေတာ့တယ္...။
ေမတၱာသီေသန စိေတၱန ..........
အရွင္နႏၵ၀ံသ။
ေဇယ်သုခ ဓမၼရိပ္သာ ၊
သၾကၤန္ပြဲေတာ္ ဟူသည္ ျမန္မာျပည္အပါအ၀င္ အေရွ႕ေတာင္အာရွေဒသ၏ နွစ္သစ္ကုိ ၾကဳိဆုိသည့္အေနအားျဖင့္ က်င္းပသည့္ ပြဲေတာ္တခု ျဖစ္သည္။ "ကူးေျပာင္းျခင္း၊ ေျပာင္းေရႊ့ျခင္း" ဟု အဓိပၸါယ္ရေသာ ပါဠိဘာသာ "သကၤႏၲ"၊ သကၠတဘာသာ "သၾကၤႏၲ" တုိ႔ကုိ တုိက္ရုိက္ ျမန္မာမႈ႔ျပဳ၍ "သၾကၤန္" ဟု ေခၚဆုိၾကျခင္း ျဖစ္ပါ၏။
သကၠတဘာသာစကားကေန ဆင္းသက္လာတဲ့ သကၤႏၲ စကားလံုးဟာ သက္ဆိုင္ရာ ေဒသေန ျပည္သူေတြရဲ႕ ၀န္းက်င္အေျခအေနေပၚမွာ မူတည္ၿပီး ကြဲျပားျခားနားမႈ ရွိခဲ့တာကုိလည္း ေတြ႔ရပါတယ္။ ျမန္မာတုိ႔ရဲ႕သႀကၤန္၊ ထုိင္းတုိ႔ရဲ႕ ဆြန္ကရန္ (Song Kran)၊ ကေမာၻဒီးယား ခ်ဳိခ်နန္သေမး (Chol Chnam Thmey)၊ လာအုိတုိ႔ရဲ႕ ဘီးမုိင္ (Bpee Mai) နဲ႔ တ႐ုတ္ႏုိင္ငံ ယူနန္ျပည္နယ္ ဒုိင္ လူမ်ဳိးတုိ႔ရဲ႕ ေရသဘင္ပြဲ
ဆုိတဲ့ ႏွစ္သစ္ကူး ပြဲေတာ္တုိ႔ဟာ တစ္ခုတည္းေသာ ရင္းျမစ္က ဆင္းသက္လာခဲ့တဲ့ ပြဲေတာ္မ်ား ျဖစ္ပါေတာ့တယ္။
သၾကၤန္အက်ဥ္း ဆုိလုိရင္း
အက်ဥ္းအားျဖင့္ေတာ့ အခ်င္း ယူဇနာ ၅၀၊ လံုးဝန္း ယူဇနာ ၁၅၀ ရွိၿပီး အတြင္းဘက္ကား ေ႐ႊ၊ အျပင္ဘက္ ကား ဖလ္သားအတိနဲ႔ၿပီးေသာ ‘ဘာဏုရာဇာ’ မည္တဲ့ တနဂၤေႏြၿဂိဳဟ္မင္းဟာ နဝင္းတစ္လံုးမွေနၿပီး နဝင္း တစ္လံုးဆီ၊ နကၡတ္တစ္လံုးမွ နကၡတ္တစ္လံုးဆီ၊ တစ္ရာသီမွ တစ္ရာသီသို႔ အစဥ္လိုက္ ေျပာင္းေ႐ႊ႕ျခင္းကို အစြဲျပဳလို႔ သႀကၤန္ေခၚဆိုေၾကာင္း ေလာကီက်မ္းမ်ားအရ သိခဲ့ရပါတယ္။ ဒီိေတာ့ သၾကၤန္ဆုိတာ ေျပာင္းလဲျခင္း၊ ေျပာင္းေရႊ႕ျခင္းလုိ႔ အက်ဥ္းအားျဖင့္ မွတ္ယူနုိင္ပါတယ္။
သၾကၤန္ အက်ယ္ သိမွတ္ဖြယ္
သၾကၤန္ရဲ႕ အဓိပၸါယ္ကုိ အက်ဥ္းမွ်ျဖင့္ သေဘာေပါက္ နားလည္ဖုိ႔ မလြယ္ကူဘူး ထင္မိပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ အက်ယ္ခ်ဲ႕ ေလ့လာၾကည့္တဲ့အခါမွာေတာ့ ဤသုိ႔ အက်ယ္အားျဖင့္ ေလ့လာသိရွိ မွတ္သားခဲ့ရပါတယ္။
ဤကမာၻေျမၾကီးသည္ ေနကုိ ဗဟုိျပဳ၍ မိႆရာသီမွ စ၍ ျပိႆ၊ ေမထုန္၊ ကရက႗္၊ သိဟ္၊ ကန္၊ ျဗိစၧာ၊ ဓႏု၊ မကာရ၊ မိန္ ဟူေသာ ၁၂ ရာသီခြင္တုိ႔သုိ႔ အစဥ္လုိက္ကူးေျပာင္း လွည့္ၿပီးေနာက္ ရက္ေပါင္း ၃၆၅ ရက္၊ ၆ နာရီ၊ ၁၂ မိနစ္၊ ၃၇ စကၠန္႔ ျပည့္ေသာအခါ မိႆရာသီ အစျဖစ္တဲ့ အႆ၀နီ နကၡတ္ ပထမပတ္သုိ႔ စတင္၀င္ေရာက္ပါတယ္.. ယင္းသုိ႔ ရာသီခြင္တပတ္လည္ ၀င္ေရာက္စအခ်ိန္ကုိ ရာသီတခုမွ ရာသီတခုသုိ႔ ကူးေျပာင္းေသာေၾကာင့္ "သၾကၤန္" က်သည္ဟု ေခၚဆုိပါတယ္။
စူဠ မဟာ သၾကၤန္အခါ
တႏွစ္မွာ န၀င္းအေရအတြက္ ၁၀၈ န၀င္းျဖစ္၍ သၾကၤန္ ၁၀၈ ၾကိမ္၊ နကၡတ္ ၂၇ လုံး ျဖစ္၍ သၾကၤန္ ၂၇ ၾကိမ္၊ ရာသီ ၁၂ ခုျဖစ္၍ သၾကၤန္ ၁၂ ၾကိမ္ က်သည္၊ ၁၂ၾကိမ္ ကူးေျပာင္း သည္ဟု ဆုိႏုိင္ပါတယ္။ ဒါေပမဲ့ ယင္း ကူးေျပာင္းျခင္း သုိ႔မဟုတ္ သၾကၤန္က်ျခင္း တုိ႔မွာ"သာမည ကူးေျပာင္းျခင္း" ျဖစ္၍ "အငယ္စား- စူဠသၾကၤန္" တုိ႔သာ ျဖစ္ေနသည့္အတြက္ လူတုိ႔က အေလးအနက္ မထားမၾကပါဘူး။ ျဂဳိဟ္အေပါင္းတုိ႔၏ မိခင္ျဖစ္ေသာ တနဂၤေႏြျဂဳိဟ္ကုိသာ အေလးဂရုျပဳ ကာျဖင့္ ႏွစ္၊ လ၊ ရက္တုိ႔ကုိ မွတ္သားၾကေသာေၾကာင့္ တနဂၤေႏြျဂဳိဟ္ ေျပာင္းေရႊ႕ကူးေျပာင္းျခင္းကုိသာလွ်င္ "သၾကၤန္" ဟု ၎၊ "သၾကၤန္ၾကီး- မဟာ သၾကၤန္" ဟု ၎ အေလးအျမတ္ျပဳ မွတ္သားလ်က္ သၾကၤန္ပြဲေတာ္ကုိ ဆင္ႏႊဲက်င္းပၾကပါတယ္ ။ ထုိ႔ေၾကာင့္ ဧျပီလအစပုိင္း သုိ့မဟုတ္ အဆုံးပုိင္းရက္မ်ားတြင္ျဖစ္ေစ၊ ေမလ၊ ဇြန္လ၊ ဇူလုိင္လ မ်ားတြင္ျဖစ္ေစ က်င္းပေလ့ ရွိၾကေသာ အေနာက္ႏုိင္ငံမ်ားေန ျမန္မာတုိ႔၏ သၾကၤန္ပြဲမ်ား သည္ "မဟာသၾကၤန္ပြဲ" မဟုတ္ဘဲ "စူဠသၾကၤန္ပြဲ" မ်ားသာ ျဖစ္သည္ဟု သတိျပဳ နားလည္ရမည္ျဖစ္ပါတယ္။
သၾကၤန္ ၾကဳိ..အက် ...အယူ အဆ
တာ၀တိ ံသာနတ္ျပည္မွ သိၾကားမင္းသည္ သၾကၤန္က်ခ်ိန္မွာ လူ့ျပည္သုိ႔ ေခတၱခဏ ဆင္းလာေလ့ရွိတယ္။ သိၾကားမင္း လူ႔့ျပည္ဆင္းခ်ိန္သည္ "သၾကၤန္က်ခ်ိန္" ျဖစ္၍...မဆင္းမီ တရက္အလုိ သိၾကားမင္းကုိ ၾကဳိဆုိေသာ ေန႔ကုိေတာ့ "သၾကၤန္အၾကဳိေန႔" ဟု ေခၚဆုိၾကတယ္ ဟု ယူဆ ေဖၚျပေလ့ရွိပါတယ္။
သၾကၤန္က်ရက္ ဤသုိ႔တြက္
အၾကမ္းဖ်င္းအားျဖင့္ သၾကၤန္က်မည့္ရက္ကုိ အလြယ္တကူ သိႏုိင္ေသာ နည္းမွာ လြန္ခ့ဲေသာႏွစ္ သၾကၤန္ အတက္ရက္မွ စ၍ ေရတြက္လွ်င္ ၃၆၄ ရက္ေျမာက္ေန႔သည္ ယခုေရာက္ဆဲ ႏွစ္၏ သၾကၤန္အက် ေန႔ပင္ ျဖစ္ပါတယ္။ အတိအက်အားျဖင့္ လြန္ခ့ဲေသာႏွစ္ သၾကၤန္က်ေသာေန႔ ရက္အခ်ိန္မွ ၃၆၅ ရက္၊ ၆ နာရီ၊ ၁၂ မိနစ္ ၃၇ စကၠန္႔ ျပည့္ေသာအခ်ိန္ေန႔ရက္သည္ ယခု ေရာက္ဆဲႏွစ္၏ သၾကၤန္အက်ေန႔ ျဖစ္ပါတယ္။
ျမန္မာသၾကၤန္ပြဲေတာ္မ်ား အစ ...ပုဂံေခတ္က
ေရွးမွတ္တမ္းမ်ားအရ ေရကစားပြဲေတာ္ကုိ ပထမဆုံး စတင္ခဲ့သည့္ ဘုရင္မွာ ပုဂံေခတ္ နရသီဟပေတ့မင္းလက္ထက္တြင္ ဟု သိရပါတယ္။ ထုိမင္းသည္ ေရကစားပြဲေတာ္တြင္ သူ၏မိဖုရား ေစာလုံကုိ အရွက္ကြဲေအာင္ စေနာက္မိခဲ့သျဖင့္ ေစာလုံမွ ထမင္းပြဲတြင္ အဆိပ္ထည့္ကာ လုပ္ၾကံသည္အထိ ျဖစ္ခဲ့ပါေတာ့တယ္။ အခ်ိန္မွီ သိရွိသျဖင့္ ဘုရင့္အသက္မေသခဲ့ေသာ္လည္း မိဖုရားေစာလုံကုိေတာ့ မီးက်ီးခဲ ရဲရဲတြင္ မီးကင္သတ္ေစခဲ့ပါတယ္။ သၾကၤန္ အစ၏ ေၾကကြဲစရာ မွတ္တမ္းေလးတစ္ခုဟုသာ ဆုိပါရေစ....။
ေရွာင္ၾကဥ္ဖြယ္ရာ အျဖာျဖာ
ဟုိးတစ္ခ်ိန္က ေရွးပညာရွိႀကီးေတြဟာ အတာႏွစ္ဦးမွာ ေရွာင္ၾကဥ္ရမယ့္ ဓေလ့တခ်ိဳ႕ မွတ္သားဖြယ္ ေဖာ္ထုတ္သြားခဲ့တာကုိ သတိရဆင္ျခင္ရမွာ ျဖစ္ပါတယ္။ အဲဒါေတြကေတာ့ အတာသႀကၤန္အခါတြင္
႐ုဒံ = ငုိေၾကြးျခင္းကုိ ေသာ္၎၊
ေမထုနၪၥ = ေမထုံမွီဝဲျခင္းကုိ ေသာ္၎၊
မံသံ = ဟင္းမ်ဳိးစိမ္းကုိ ဝယ္စားျခင္းမွ ေသာ္၎၊
သူရ = ေသရည္ေသရက္ေသာက္ျခင္းကုိ ေသာ္၎၊
ေကာေဓာစ = အမ်က္ထြက္ျခင္းကုိ ေသာ္၎၊
႐ုဓံ = ေသြးထုတ္ျခင္းကုိ ေသာ္၎၊
ေတလိကံ = ေဆးဆီလိမ္းျခင္းကုိ ေသာ္၎၊
နေကရ- မျပဳရာ၊ မေရာင္းအပ္။ ဣမာနိဒသ ကမၼာနိ- ဤသုိ႔ဆယ္ပါးေသာအမႈတုိ႔ကုိ၊ သေကၠာပိ-
သိၾကားမင္း ေသာ္၎၊ ပရိဇၨေယ-ဖဲၾကဥ္ရာ၏။
ျမန္မာသက္သက္အေနျဖင့္ ေဖၚျပရမူ
(၁) ငုိေၾကြးျခင္း၊ ပူေဆြးျခင္း။
(၂) လိင္ဆက္ဆံျခင္း။
(၃) သူတပါးအသက္သတ္ျဖတ္ျခင္း။
(၄) အရက္၊ မူးယစ္ေဆး၀ါး သုံးစြဲျခင္း။
(၅) စိတ္ဆုိးျခင္း၊ ခုိက္ရန္ျဖစ္ျခင္း။
(၆) ေသြးေဖာက္၊ ေသြးထုတ္ျခင္း။
(၇) ဆီလိမ္း၊ ေဆးလိမ္းျခင္း။
(၈) သစ္ပင္ခုတ္ျဖတ္ျခင္း၊ ထင္းခုတ္ျခင္း။
(၉) ကုန္ပစၥည္း၀ယ္ယူသုိေလွာင္ျခင္း။
(၁၀) ကုန္ပစၥည္းေရာင္းခ်ျခင္း၊ ဆုိင္ထြက္ျခင္း တုိ႔ ျဖစ္ပါတယ္...။
ထုိ (၁၀) ပါးေသာ အမႈ႔တုိ႔ကုိ မၾကဥ္ေရွာင္ေသာ သူတုိ႔အား နတ္သိၾကားမင္းတုိ႔သည္ ေခြးသေရေပၚတြင္ မွတ္တမ္းသြင္းကာ မေကာင္းေသာၾကည့္ျခင္းျဖင့္ လူဆုိးစာရင္းသြင္း မွတ္တမ္းတင္ျခင္း ခံရတယ္လုိ႔ မွတ္သားရပါတယ္....။ ဒါေၾကာင့္ ပ်ိဳ႕ကဗ်ာေတြမွာ
”မဂၤလာစကား၊ လကၤာၾကားအံ့၊ ေၾကာ္ၾကားစုံေစ၊ သႀကၤန္ေန႔၌ မေတြ႔ေဝးစြာ၊ ေရွာင္ကုန္ရာသား၊ မသာႏွလုံး၊ ညႇိဳးခ်ဳံးစုိးရိမ္၊ မၿငိမ္ပူေဆြး၊ ငုိေၾကြးကုန္ထ၊ ကာမအရွာ၊ ေမထုနာႏွင့္ ပါဏာသတ္ပုတ္၊ ေသာက္ထုတ္ရက္မ၊ မ်က္ထြက္မာန၊ ပဋိယႏွင့္ ေဒါသမလြတ္၊ ဆီပြတ္လိမ္းဆင္၊ သစ္ပင္ခုတ္ျဖတ္၊
သတ္ခတ္တုန္ေရွာင္၊ အေရာင္းအဝယ္၊ ဤတစ္ ဆယ္ကုိ၊ လူ႔ဝယ္ နတ္ခြင္၊ လူလုိစင္ထား၊ ျမင္းမုိရ္ဖ်ားဝယ္၊ သိၾကားေသာ္မွ၊ မျပဳရရာ၊ က်မ္းလာေသာအား၊ လကၤာၾကားသည္။ ဤကား သႀကၤန္အလုိတည္း” အဲသလုိစပ္ဆုိ ထားခဲ့ပါတယ္။ ဒါေၾကာင္႔ သၾကၤန္အတြင္းမွာ မေကာင္းေသာ အျပဳအမူ အေျပာအဆုိ အၾကံစည္ေတြကုိ ေရွာင္ၾကဥ္ရပါတယ္။
သၾကၤန္ခ်ိန္ခါ ျပဳဖြယ္ရာမ်ား
"မဟာသၾကၤန္" ႏွင့္ တြဲဖက္၍ "အတာ" ဟူေသာ ေ၀ါဟာရ၊ "အတာစား" ဟူေသာ ေ၀ါဟာရ တုိ႔ကုိ ေျပာဆုိ သုံးစြဲေနတာကုိ ေတြ႔ရပါမယ္။ "အတာ" ဟူသည္ ေလာကီအလုိ ဒဏ္သင့္ျခင္း ျဖစ္သည္။ တနည္းအားျဖင့္ "အႏ ၱ-အဆုံး" ဟူေသာ ပါဠိပုဒ္မွ "အတာ" ျဖစ္လာသည္ဟုလည္း ၾကံဆၾကပါတယ္။ ယင္းအလုိအားျဖင့္ "အတာ" ဟူသည္ "ေနာက္ဆုံး ကာလ၊ အက်ပုိင္း ကာလ" ကုိ ဆုိလုိပါတယ္
အတာရက္ကုိ ဤသုိ႔ဆုိ
"အတာရက္" မွာ သၾကၤန္ အတက္ရက္ ျဖစ္၏။ ႏွစ္တႏွစ္၏ ေနာက္ဆုံးရက္ပင္ ျဖစ္တယ္။ သၾကၤန္အတက္ရက္ႏွင့္ ေမြးေန႔ တုိက္ဆုိင္သူမ်ားသည္ "အတာသင့္" သူမ်ား ျဖစ္လာပါတယ္္။ ဒါကုိပင္ အတာစားသည္ဟု ေျပာဆုိ သုံးစြဲေနၾကပါေသးတယ္။
အတာစားသည့္ ေန႔နံသားသမီးတုိ႔သည္ အတာတက္မည့္ အခ်ိန္အတိအက်တြင္ "အတာစား" ရပါတယ္္။ "အတာစား" ဟူသည္ အတာတက္ခ်ိန္မွာ ေကာင္းမြန္သန္႔ရွင္းစြာ ၀တ္စားဆင္ယင္လွ်က္ အေရွ႕ေတာင္အရပ္သုိ႔ မ်က္ႏွာမူကာ ပူေဇာ္ရုိေသထုိက္သူမ်ားကုိ လွဴဖြယ္ ပစၥည္းတုိ႔ျဖင္႔ ဆက္ကပ္ျခင္း စသည္ျဖင့္ ေဖၚျပထားတာေတြ ေလ့လာ ဖတ္ရႈ႔ရပါတယ္။
အတာစားျခင္းအက်ဳိး အမ်ဳိးမ်ဳိး
အတာစားျခင္း၏အက်ဳိးကား----- အတာပုည၊ ကုသလကုိ၊ ျပဳၾကကုန္ေသာ၊ အမ်ဳိးသား၊ အမ်ဳိးသမီးတုိ႔သည္ "အတာကမၼံ ကေရာႏၲႆ မဟာေဘာဂံ မဟာသုခံ မဟပၹလံ စတုဒၵိသံ ေ၀ရီေဇယ်သုမဂၤလံ" ဟု ေရွးပညာရွိတုိ႔ ေရးဖြဲ႔ခဲ့သည္နွင့္ အညီ ထုိက့ဲသုိ႔ ရတနာသုံးပါး စသည္တုိ႔အား လွဴဒါန္းပူေဇာ္ၾကေသာ သူတုိ႔သည္ ေကာင္းက်ဳိးခ်မ္းသာ မဂၤလာတရား ျပန္႔ပြား တုိးတက္ ျပည့္စုံ ကုန္ရာသည္။" ဟု မွတ္သားရဖူးပါတယ္..။
အတာအုိး အတာပန္း
အတာအုိးကို သၾကၤန္ကုိ ေစာင့္ၾကဳိသည့္အေနျဖင့္ သၾကၤန္မက်ခင္ ၾကဳိတင္ျပင္ဆင္ရသည္။ (၇) ရက္ သားသမီးတုိ႔အတြက္ ရည္ရြယ္၍ ပန္း ၇ မ်ဳိးျဖစ္ေစ၊ အညြန္႔ ၇ မ်ဳိးျဖစ္ေစ ေရျပည့္အုိးမွာ ထည့္ၾကေလ့ရွိပါတယ္။ စာေရးသူတုိ႔ အညာနယ္မွာေတာ့ သၾကၤန္က်သည္ႏွင့္ တျပဳိင္နက္ အတာအုိးမွေရကုိ သြန္၍ သၾကၤန္ပန္း၊ သၾကၤန္ အညြန့္တုိ႔ကုိ အိမ္ဦး ၀င္းထရံ စသည္တုိ႔၌ ထုိးစုိက္ကာ နွစ္သစ္မွာ ေဘးရန္္ကင္းကြာ ကုိယ္စိတ္နွစ္ျဖာ က်န္းမာ ခ်မ္းသာဖုိ႔ ဆုေတာင္း ဆုယူျပဳေလ့ရွိပါတယ္ .။
ဦးေခါင္းေဆးမဂၤလာ ျပဳလုပ္ၾကျခင္း
သၾကၤန္ ေရာက္ျပီဆုိပါလ်ွင္ အစဥ္အလာအားျဖင့္ ဦးေခါင္းေဆး မဂၤလာကုိလည္း ျပဳလုပ္ေလ့ ရွိၾကပါတယ္။ သၾကၤန္ ဟူသည္ ဗသွ်ဴသၾကၤန္၊ အာရာမသၾကၤန္၊ သမႏၲသၾကၤန္ ဟု ၃ မ်ဳိးရွိပါတယ္။
ဗသွ်ဴ သၾကၤန္ျဖစ္က သၾကၤန္မ၀င္မီ ဦးေခါင္းေဆး ၾကရသည္။
အာရာမသၾကၤန္ျဖစ္က သၾကၤန္၀င္ဆဲမွာ ဦးေခါင္း ေဆးၾကရသည္။
သမႏၲသၾကၤန္ျဖစ္က သၾကၤန္က်ျပီး ၂၄ မိနစ္မွာ ဦးေခါင္းေဆးၾကရသည္။
(သမႏၲသၾကၤန္ျဖစ္က တနာရီလြန္မွ ဦးေခါင္း ေဆးၾကရသည္ဟုလည္း ပညာရွင္တုိ႔ ဆုိၾကပါ၏။)
သၾကၤန္ အမ်ဳိး အစား ၁၂ မ်ဳိးဟုလည္း သုေတသန သရုပ္ျပ အဘိဓာန္မွာ ေတြ႔ရ၏။
ေရွးျမန္မာတုိ႔သည္ မိမိတုိ႔၏ ကုိယ္အဂၤါတြင္ အျမင့္ျမတ္ဆုံးျဖစ္ေသာ ဦးေခါင္းတြင္ ႏွစ္ေဟာင္းက ကပ္ျငိစြဲ က်န္ေနေသာ အညစ္အေၾကးမ်ား ႏွစ္သစ္သုိ႔ ဆက္လက္ မပါရွိေစရန္ ရည္ရြယ္ခ်က္ျဖင့္ ဦးေခါင္းေဆးမဂၤလာ ျပဳခ့ဲၾကျပီး အတိတ္ေကာင္းယူကာ ကုိယ္စိတ္သန္႔ရွင္းမႈကုိ အက်ဳိးျပဳရာ ေရာက္သည္ဟု ယူဆခ့ဲ ၾကပါတယ္။ ဦးေခါင္းေဆးမဂၤလာျပဳလုပ္ေသာေၾကာင့္ အက်ဳိးရပုံကုိ သၾကၤန္စာမ်ားတြင္ ေအာက္ပါအတုိင္း ေဖာ္ျပထားတာကုိ ဖတ္ရႈ႕ မွတ္သားရဘူးပါတယ္။
"ဦးေခါင္းေဆးရေသာအက်ဳိးကား---သကၤေႏၲ၊ သၾကၤန္ဟု ေခၚဆုိအပ္ေသာ တနဂၤေႏြၿဂဳိဟ္မင္းသည္
ပုဏၰေမ၊ အံသာ (၃၆၀) ရသျဖင့္ တဘဂဂဏျပည့္၍ မိန္ရာသီ အ၀သာန္ န၀င္းမွ မိႆ ရာသီ အာဒိန၀င္း
သုိ႔ ေျပာင္းခ့ဲသည္ရွိေသာ္။ ကၠူဓ၊ ဤ လူ့ျပည္၌။ မာဏ၀ါ၊ သတၱ၀ါဟုေခၚေ၀ၚ အပ္ကုန္ေသာ။ မႏုဇာ၊
လူအေပါင္း တုိ႔သည္။ သိရာ၊ ဦးေခါင္းေဆးကုန္ရာ၏။
ေတသံ၊ ထုိဦးေခါင္း ေဆးကုန္ေသာ သူတုိ႔အား။ သတၱဘာဂီ၊ ခုႏွစ္ႏွစ္ကျဖစ္ကုန္ေသာ။ ေရာဂီ၊ အနာမ်ဳိးတုိ႔သည္။ ၀ိနာေသယ်ဴံ၊ ကင္းေပ်ာက္ကုန္ရာ၏။ သုခဘာဂီ-ခ်မ္းသာျခင္း၏ အဘုိ႔ ျဖစ္ကုန္ေသာ။ သတ သဟႆာနိ၊ တသိန္းေသာ အက်ဳိးတုိ႔သည္။ ဘေ၀ယ်ဴံ၊ ျဖစ္ကုန္ရာ၏။"
ဤအထက္ေဖၚျပပါအတုိင္း နွစ္သစ္မွာ ေကာင္းက်ဳိး က်က္သေရ မဂၤလာအေပါင္းနဲ႔ ျပည့္စုုံရေအာင္
သၾကၤန္ကာလမ်ားမွာ ဦးေခါင္းေဆး မဂၤလာမ်ား ျပဳလုပ္ရျခင္းျဖစ္တယ္လုိ႔ နားလည္ရပါေတာ့တယ္...။
ေမတၱာသီေသန စိေတၱန ..........
အရွင္နႏၵ၀ံသ။
ေဇယ်သုခ ဓမၼရိပ္သာ ၊
No comments :
Post a Comment